De geboorte van een baby is meestal een bijzonder blije gebeurtenis. Tegelijk is het één van de meest stressvolle momenten in een mensenleven. Tijdens de bevalling werken er enorme krachten vanuit de baarmoeder (de weeën) op de baby in. De baby moet zich bij het uitpersen ook draaien en ondervindt daarbij weerstand van het bekken en de bekkenbodemspieren van de moeder. De schedel van de baby is daar gelukkig op berekend door de twee fontanellen en door het feit dat de verschillende botstukjes van de schedel over elkaar kunnen glijden. Deze vervormingen van het hoofdje verdwijnen meestal op een natuurlijke manier. Het kan echter dat de schedelbotstukjes niet vanzelf op hun plaats terugkomen: als de inwerkende krachten of de weerstand te groot zijn geweest, als het kind in een moeilijke houding in de baarmoeder lag of als er veel hulpmiddelen (bv. zuignap, tang,…) aan te pas zijn gekomen. Baby’tjes die met een keizersnede geboren zijn, ondervinden die krachten en weerstand tijdens de bevalling niet, maar hebben zelfs meer kans tot het ontwikkelen van een blokkade van de schedelbotstukjes na wekenlange duwbewegingen in de richting van een opening waar ze nooit door kunnen geraken.

Door het proces van de geboorte, mogelijke problemen van de ligging in de baarmoeder of door valpartijen in de vroege jeugd kan bij het jonge kind het lichaam dusdanig verstoord raken dat allerhande lichamelijke klachten ontstaan. Het wordt vaak als normaal afgedaan, maar klachten zoals buitensporig huilen, spugen, darmkrampjes,voorkeurshoudingen en afplatting van de schedel zijn niet normaal en kunnen worden veroorzaakt door bewegingsstoornissen welke traumatisch ontstaan zijn. Vanuit de osteopathie spreken we van Birth related Functional Problems in the Newborn (BFPN), of wel geboorte gerelateerde functionele problemen bij de pasgeborene. In veel gevallen kunnen middels zachte en simpele handgrepen deze problemen ongedaan worden. Door vroegtijdig functionele problemen te elimineren verkleinen we de kans op structurele veranderingen op latere leeftijd. Wie gunt zijn kind niet de perfecte start?

Hoe vroeger bepaalde blokkeringen bij het kind worden behandeld hoe beter. Om deze reden starten we bij voorkeur prenataal, met de behandeling van de zwangere vrouw en trachten we haar in een dusdanige conditie te brengen dat de kans op complicaties bij de bevalling worden verminderd. Elke zwangere die bij mij wordt behandeld krijgt als geboortegeschenk een gratis consult voor haar kindje aangeboden (geldig tot twee weken na de bevalling). Op deze manier ben ik er in geval van problemen altijd snel bij!

Ik wil allerminst de indruk geven dat ik in mijn praktijk alleen jonge kinderen behandel. Ook de schoolgaande jeugd is enorm gebaat bij de begeleiding van de osteopaat. Leerproblemen, motorische ontwikkelings achterstanden, gedragsstoornissen en allerhande pijnklachten zijn een aantal redenen waarvoor men de osteopaat kan raadplegen.

Wat houdt de behandeling in?

De benadering van een zuigeling of kind is anders dan die van een volwassene. Hier zal er ook een anamnese (vraaggesprek) plaatsvinden, maar die verloopt via de ouders. De osteopaat zal naast de anamnese ook heel veel informatie uit de observatie van de zuigeling of het kind halen.

Voor het onderzoek wordt het kind uitgekleed op de luier of onderbroek na. Het kind wordt nauwkeurig geobserveerd. Is het kind actief, hoe beweegt het, is er een goede grip van de handen, hoe krachtig is het huilen, etc. De osteopaat zal van binnen naar buiten denken en niet andersom. Het lichaam wordt eerst als een geheel benaderd om dan de afzonderlijke delen te doorgronden.

De osteopaat zal de verschillende structuren zoals de schedelbeenderen, de nek, de rug, het bekken, de buik en eventueel de gewrichten heel zachtjes palperen en bewegen. De osteopatische behandeling bestaat uit een hele waaier van zachte technieken. Er wordt nooit ‘gekraakt’ zoals sommige mensen vrezen, alles gaat via zachte bewegingen en rekkingen. Daarbij is duidelijk te zien wat de baby leuk vindt (wordt rustig / valt in slaap) en wat hen irriteert (wordt onrustiger / weent).

De aanpak van de osteopaat blijft altijd holistisch, hij ziet de mens als een geheel. Dit wil zeggen dat hij niet enkel inwerkt op de klachtenregio, maar op alle structuren die met het probleem te maken hebben. Vaak bevindt de oorsprong van problemen zich ver buiten de regio van de optredende symptomen. Een vroegtijdig ingezette osteopatische behandeling geeft in sommige gevallen betere en snellere resultaten. Dit is zeker het geval bij asymmetrieën van het hoofdje. Wat niet betekent dat behandeling van een asymmetrisch hoofdje op iets latere leeftijd geen nut meer zou hebben. Daarnaast krijgen de ouders een aantal technieken aangeleerd die ze thuis kunnen uitvoeren. Onderwerpen als hygiëne, houdingen (slaap/rust/zit), enz. worden met hen doorgepraat.

Het belang van goede communicatie

Zo zal een osteopaat van meet af aan communicatief duidelijk zijn met de ouders en door zijn onderzoek bepalen of hij de klachten (mede) kan behandelen. Hij is geen pediater (kinderarts) en moet dan ook rekening houden met zijn beperkingen. Een samenwerking van verschillende disciplines (bv. met de pediater, de huisarts,…) kan enkel leiden tot een betere en vluggere oplossing van de klachten.

Osteopatische behandelingen zijn geen chronische behandelingen. De osteopaat wil enkel de baby in de optimale conditie brengen zodat hij daarna zelf, in het verdere groeien, zijn problemen kan overwinnen. Zo is de uitspraak ‘het zal wel uit de baby uitgroeien’ nog niet zo gek bedacht. Alleen heeft een baby soms een beetje hulp nodig om de natuur bij te staan eventueel opgelopen trauma’s te herstellen.

Het aantal behandelingen zal dus afhangen van de problematiek bij je baby. Meestal volstaan tussen de 4 en 10 behandelingen om tot de gewenste resultaten te komen. Deze behandelingen worden niet altijd snel na elkaar uitgevoerd. De eerste behandelingen zullen wekelijks verlopen, later zal er meer tijd tussen zijn.

Osteopathie in combinatie met de klassieke geneeskunde

De osteopaat vervangt in geen geval de raadpleging van een arts of specialist in geval van ziekte!

De osteopaat corrigeert elasticiteitsverliezen in het lichaampje aan de hand van zachte technieken en laat de baby toe zich in een zo goed mogelijke situatie te bevinden om een optimale gezondheid te verkrijgen of behouden. De osteopatische behandeling zal de genezende en verdedigende mechanismen van de zuigeling in werking stellen. Zij is dus complementair aan de geneeskunde en de door hen eventueel ingestelde behandeling. De behandeling is niet vervangend maar aanvullend!

Er zijn naast de reversibele functionele problemen die osteopatisch kunnen behandeld worden, vele organische problemen en constitutionele anomalieën of infectieziekten die onder het strikt medische domein vallen.

Een ideaal en streefdoel zou dus moeten zijn dat elke baby die geboren wordt in de eerste weken van zijn leven een osteopatisch onderzoek zou ondergaan, waarbij problemen (hoe klein of hoe groot dan ook) opgespoord en behandeld zouden kunnen worden. Het spreekt voor zich dat in deze eerste weken de structuren die bij deze baby’s nog zeer week en flexiebel zijn, ook gemakkelijker behandelbaar zijn in vergelijking met een baby van enkele maanden waarbij alle structuren in volle verbening zijn.

Wanneer behandelen

Het beste moment om een behandeling bij baby’s te beginnen is een paar dagen vlak na de bevalling. Dit is de periode waarin het proces van ontplooiing normaal gesproken het meest actief is. Het is nooit te vroeg om een behandeling bij een baby te beginnen. De gevolgen van stress tijdens de geboorte kunnen het beste worden behandeld zo vroeg als mogelijk. Des te langer deze strains voortbestaan des te langer duurt het voordat het lichaam deze los kan laten.

Er kan echter veel bij deze patiëntjes worden gedaan, in het bijzonder bij kinderen die jonger zijn dan vijf jaar. Als osteopaten krijgen we vaak te maken met de gevolgen van vastzittende geboortecompressie in onze volwassen patiënten, daarom is het nooit te laat om te behandelen.

De behandeling van baby’s na geboorte is van het allergrootste belang bij het uitoefenen van preventieve geneeskunde en kan zowel moeder als baby laten herstellen van een de meest veeleisende ervaringen van hun leven.

Indicaties voor behandeling van baby’s

Hieronder volgt een opsomming van indicaties welke geschikt zijn voor osteopatische behandeling. Deze is vanzelfsprekend niet volledig, maar is bedoeld om een indruk te geven van wat al zo in aanmerking kan komen voor osteopatische behandeling.

• Excessief huilen (huilbaby’s)
• Voorkeurshouding of dwangstand van het hoofd
• KISS-syndroom
• Asymmetrie van de schedel of het aangezicht
• Torticollis (scheefhals)
• Asymmetrisch bewegen van de armen of benen
• Zich steeds overstrekken (hoofdje achterwaarts trekken en het lichaam als een boog of brug opspannen)
• Onrustige baby’s
• Problemen bij het voeden
• Niet goed functioneren van het zuigreflex en/of slikreflex
• Stoelgangproblemen: obstipatie – diarree
• Buikpijn – darmkrampjes
• Maagkrampen, veelvuldig spugen, reflux
• Slaapstoornissen

Vaak wordt gezegd dat deze symptomen verdwijnen als de baby ouder wordt. Soms verdwijnen ze om zich op latere leeftijd opnieuw te manifesteren.

Osteopathie is ook effectief als ondersteuning van een medische behandeling bij ernstige ziektes of bij kinderen met een lichamelijke of verstandelijke handicap. Mooie resultaten worden behaald bij het kind dat volgens de ouders niet lekker in zijn vel zit en waar geen aanwijsbare medische oorzaak voor gevonden wordt.